لادن حیدری در گفت و گو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی و پایش آثار اقتصادی کرونادر مورد میزان خسارات بخش های فرهنگ و هنر و رسانه گفت: پیامد استمرار وضعیت بحرانی همهگیری کرونا و تعطیلیهای سراسری مراکز فرهنگی، هنری و رسانهای و همچنین توقف رویدادهای متنوع ملی و بینالمللیِ بخش فرهنگ، هنر و رسانه طی 6 ماه اول سال جاری، خسارات بسیاری را بر کسب و کارها و فعالان اقتصادی بخش وارد آورد.
186 هزار نفر فعال آسیب دیده از کرونا شناسایی شدند
او ادامه داد: در فرآیند ثبت اطلاعات فعالان آسیبدیده این بخشها برای ارائه به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 186 هزار نفر فعال آسیبدیده، شناسایی و میزان خسارت وارده بر سه رسته اصلی فعالیتهای فرهنگی، هنری و رسانهای تا پایان شهریور ماه 99، بالغ بر 2960 میلیارد تومان برآورد شد.
کسب و کارهای فرهنگی حوزه رسانه و سینما، 3هزار میلیارد تومان خسارت دیدند
حیدری با توضیح میزان خسارات بر بخش صنایع فرهنگی زنجیروار بویژه در حوزه چاپ، نشر و رسانه که درهم تنیده و بر یکدیگر مؤثرند نیز گفت: با تعطیلی کتابفروشیها و یا توقف تولید و انتشار کتاب و روزنامه، صنعت چاپ و بستهبندی هم دچار رکود و خسارت شد. طی برآورد اولیه از سوی معاونتها و سازمانهای تخصصی وزارتخانه، کسب و کارهای رسانهای نزدیک به 900 میلیارد تومان، کسب و کارهای فرهنگی، نزدیک به 600 میلیارد تومان و کسب و کارهای هنری و سینمایی نزدیک به 1500میلیارد تومان تا پایان شهریور ماه متحمل ضرر و زیان شدهاند.
449 اثر نمایشی صحنهای از اسفند تا اردیبهشت ماه از ادامه فعالیت بازماندهاند
او با بیان این جمله که «رکود بازار محصولات و خدماتی که به صورت فیزیکی عرضه میشوند در بحران کرونا منجر به این شده است که بسیاری از واحدهای تولیدی و خدماتی در حوزه فرهنگ و هنر، ناگزیر به تعطیلی و تعدیل نیرو شوند» ادامه داد: سطح درآمدها در حوزه فرهنگ و هنر بهشدت کاهش یافته و شاهد شکستهای جبرانناپذیر و در نتیجه بیکاری بسیاری از اهالی فرهنگ و هنر بودهایم.
معاون وتوسعه مدیریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: براساس اطلاعات دریافتی حدود 449 اثر نمایش صحنهای از اسفند تا اردیبهشت ماه از ادامه فعالیت بازماندهاند که از این آمار 194 اثر در حال اجرا بودهاند و 255 اثر در حال تولید یا طی مراحل اخذ مجوز اجرا و مجموعاً 6486 نفر هنرمند در مجموع این گروههای استانی از فعالیت خود بازماندهاند.
حداقل 3 هزار نفر در حوزه نمایش و تئاتر در تهران بیکار شدند
حیدری افزود: طبق مدارک و سوابق موجود در کلان شهر تهران مجموعا 305 اثر نمایشی در بیش از 101 سالن تئاتر از اسفند ماه 98 تا اردیبهشت 99 از ادامه اجرای نمایش و یا تولید بازماندهاند، که اگر میانگین اعضای هر گروه را 10 نفر در نظر بگیریم، جمعیتی حدود 3000 نفر در این ایام کرونا در ارتباط با اجراهای نمایش صحنهای بیکار شدند.
نزدیک به 11 هزار فعال حوزه نمایش صحنهای در کل کشور بیکار شدند
او ادامه داد: با احتساب آمار فعالان در 753 گروه نمایش صحنهای و 1118 نفر نمایشگران تئاتر خیابانی در تمامی کشور و 229 نفر هنرمندان سرگرمیهای نمایشی و مجموعاً جمعیت آماری بالغ بر 10833 نفر در کل کشور به خاطر تعطیلی ناشی از کرونا از فعالیتهای خود باز مانده و دچار آسیب و خسارت شدهاند. همچنین حدود 609 سالن و 229 سینمای دولتی و خصوصی فعالیتشان متوقف شد و سه هزار نیروی کار آنها با بحران و آسیبهای ناشی از بیکاری مواجه شدند.
عرضه محصولات و خدمات در فضای مجازی به جای عرضه فیزیکی
حیدری در ارزیابی تاب آوری حوزه فرهنگ و هنر و رسانه در اپیدمی کرونا نیز گفت: اصلیترین مسائل و مشکلاتی که بحران کرونا در حوزه فرهنگ و هنر ایجاد کرده، مربوط به فعالیتها و رویدادهایی نظیر جشنوارهها، همایشها، نمایشگاهها و سایر برنامههای گروهی فرهنگی و هنری است. برگزارنشدن این رویدادها در دوره کرونا، صدمات قابل توجهی به ابعاد فعالیتی حوزه فرهنگ و هنر وارد کرده است. از این رو سعی بر این بوده است که در این دوره، با حمایت از فعالیتها و کسبوکارهای فرهنگی و هنری آسیبدیده و حمایت از تولیدات فرهنگی مناسب با دوره بحران، سطح تاب آوری در این بخش بالا برده شود. او افزود: عرضه محصولات و خدمات گرچه به صورت فیزیکی بویژه در ماههای اول شیوع بیماری با تعطیلی رویدادها و نمایشگاهها، کاهش چشمگیری داشت. با این حال در فضای مجازی، شاهد افزایش میزان عرضه محصولات و خدمات فرهنگی و هنری بودهایم. از این رو، اگرچه در عرضه فیزیکی شاهد کاهش هستیم ولی در عرضه مجازی با افزایش کمیت مواجهیم و به نظر میرسد حمایت از رونق عرضه محتواهای فرهنگی بصورت مجازی در فرصت ایجاد شده مغتنم است.
کرونا منجر به رونق کسبوکارهای مجازی در حوزه فرهنگ و هنر شد
حیدری با بیان این جمله که«کرونا منجر به رونق کسبوکارهای مجازی در حوزه فرهنگ و هنر شد و حتی مشاغل قابلتوجهی نیز در این خصوص ایجاد کرد» افزود: در مدت بروز کرونا شاهد رشد تقاضای محصولات و خدمات فرهنگی و هنری به صورت مجازی هستیم و این تغییرات فرایندی، نشان از افزایش تاب آوری صنایع فرهنگی دارد. با این حال افزون بر ضرورت حمایت از تولیدات فرهنگی مناسب با دوره بحران برای افزایش سطح تابآوری اجتماعی، اقدامات خلاقانهای نظیر برگزاری تورهای مجازی فرهنگی، اجرای کنسرت و تئاتر مجازی توسط نوازندگان و هنرمندان توانمند، در دسترس قرار دادن موزههای بزرگ ملی و منطقهای از طریق فضای مجازی، همافزایی رسانهای و فضای مجازی صورت پذیرفت.
او توضیح داد: در عصر جدید تولیدکنندگان محتوا سرمایهگذاری در این بخش متنوع و سرشار از فرصت و ظرفیت، اولویت دارد. از دیگر سو شرایط کرونایی که اکنون در آن به سر میبریم برای فعالان عرصههای صنایع خلاق همچون شمشیر دولبه است. باید توجه داشت که همهگیری جهانی ویروس کرونا، خانهنشینی و دورکاری را رواج داده و سبب افزایش مصرف محتواهای رسانهای، فرهنگی و هنری شده است و در عمل بازار مناسبی برای فعالان عرصههای صنایع خلاق فراهم کرده است. در برخی بخشهای اقتصادی فرهنگ، هنر و رسانه، حجم بازار افزایش قابل توجهی یافته است و مصرف خانگی اعم از سرگرمی، آموزش و کسب اطلاعات سبب شده است که تقاضای مناسبی شکل گیرد و احتمالا تا زمان برطرف شدن این تهدید، چنین شرایطی پابرجا بماند.
معاون توسعه مدیریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در توضیح تخصیص تسهیلات برای جبران زیان کرونا نیز گفت: درج کسب و کارهای فرهنگی، هنری و رسانهای در زمره کسب و کارهای بشدت آسیبدیده و شمول حمایتهای دولتی،امهال حق بیمه در 3 ماه اول سالجاری و نیز ماههای آذر و دی، تخصیص 35 میلیارد اعتبار تصویبی به منظور بخشودگی حق بیمه سهم هنرمندان در سه ماه اول سال جاری، تخصیص مبلغ 120 میلیارد تومان کمک بلاعوض بابت تأمین کمک هزینه معیشتی اعضای صندوق هنر، انعقاد تفاهمنامه همکاری مشترک فی ما بین سازمان برنامه و بودجه کشور ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صندوق کارآفرینی امید در راستای افزایش میزان رشد درآمد ناخالص ملی در بخش اقتصاد فرهنگ و هنر و ایجاد انگیزه برای کارآفرینی در صنوف و فعالان فرهنگی و هنری به میزان 2249 میلیارد ریال تسهیلات قرض الحسنه در قالب وجوه اداره شده از محل بودجه عمومی موضوع بند الف تبصره 18، بخشی از حمایت ها بوده است.
بیشتر بخوانید
بیش از 425 میلیارد تومان تسهیلات کرونای
او به توضیح حمایتهای صورت گرفته اشاره کرد و گفت: اخذ مصوبه ستاد ملی مبارزه با کرونا برای پرداخت تسهیلات حمایتی از طریق سامانه کارا به فعالان و صاحبان کسب و کارهای فرهنگی، هنری و رسانهای متقاضی(مرحله اول و دوم)، پرداخت بیش از 425 میلیارد تومان تسهیلات کرونای 12 درصداز 730 میلیارد تومان تسهیلات درخواستی کسب و کارها و فعالان فرهنگی، هنری و رسانهای در سامانه کارا)مرحله اول) بخشی از این حمایت ها بود.
تخصیص 1900 میلیارد تومان تسهیلات کرونایی12درصد
حیدری به تخصیص 1900 میلیارد تومان تسهیلات کرونایی12درصد به بخش فرهنگ، هنر و رسانه در مرحله دوم هم اشاره کرد و افزود: اختصاص کمک هزینه معیشتی از بستههای حمایتی سازمان هدفمندی یارانهها برای حمایت از خانوارهای اصحاب فرهنگ و هنر)هر عضو خانوار 120 هزارتومان به مدت 4ماه(،امهال و بخشودگی اجاره بهای اماکن، مجتمعها و فضاهای فرهنگی و هنری دولتی واگذار شده به بخش خصوصی، همگی تا کنون درنظر گرفته شده اند.
همچنین با آغاز ثبتنام متقاضیان دریافت تسهیلات قرضالحسنه(وفق تفاهمنامه همکاری مشترک با سازمان برنامه و بودجه کشور، و صندوق کارآفرینی امید) در سامانه تحفه با هدف حمایت از بنگاههای معتبر دارای فعالیت شاخص در محیط کسب و کارهای فرهنگی، هنری، سینمایی و رسانهای و نیز حفظ انگیزه کارآفرینی و اشتغال موجود از اول مهرماه سال جاری که تاکنون بیش از 4هزار ثبت تقاضا برای دریافت تسهیلاتی نزدیک به یک میلیارد تومان در این سامانه ثبت شده است.
معاون وتوسعه مدیریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عمدهترین مشکل فعالان هنری در دریافت تسهیلات حمایتی بویژه از طریق سامانه کارا را اعمال ضوابط داخلی بانکها در تودیع تضامین و وثایق، فراتر از دستورالعمل ابلاغی ستاد ملی مبارزه با کرونا دانست.
حیدری در ادامه به مشکل غیررسمی بودن مشاغل فرهنگی، هنری و رسانهای و فقدان کد کارگاه تأمین اجتماعی بسیاری از کسب و کارهای این بخش اشاره کرد و گفت: این افراد علیرغم دارا بودن مجوز رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در مرحله اول اعطای تسهیلات کرونایی قادر به دریافت تسهیلاتی متناسب با گستره فعالیت و کسب و کارشان نشدند و خوشبختانه این مشکل با اصلاح دستورالعمل اعطای تسهیلات در مرحله دوم تا حد زیادی برطرف شده است.
او در ارزیابی دوره پسا کرونا نیز گفت: اگرچه در بحران کرونا، بسیاری از کسبوکارهای فرهنگی و هنری با مشکلات زیادی مواجه شدند و شاهد تعطیلی و تعدیلهای قابل توجهی بودهایم، با این حال کرونا فرصتهای کسبوکار جدیدی را نیز ایجاد کرده و در نتیجه انتظار میرود در دوره پساکرونا(البته با تأخیری که برای گذار به دوره سلامت و اطمینان بدیهی است)، شاهد بازگشت به سطح مطلوب تولید و عرضه محصولات و خدمات فرهنگی و هنری در کشور باشیم. همچنین به دلیل نیازهای بازار در دوره پساکرونا و تجمیع تولید دوره کرونا، انتظار میرود که شاهد افزایش میزان عرضه باشیم.